Salmonella bij melkvee
Salmonella bij melkvee
Tot een paar jaar geleden kwam Salmonella in ons praktijkgebied niet of nauwelijks voor. De afgelopen jaren echter hebben we meerdere klinische uitbraken meegemaakt in onze praktijk. Ook de laatste maanden hebben we op verschillende melkveebedrijven klinische uitbraken van Salmonella gezien. Daarnaast zien we regelmatig een tankmelkomslag naar Salmonella positief zonder symptomen. Reden om even stil te staan bij Salmonella in deze nieuwsbrief.
Wat zijn de symptomen (op de bedrijven in onze praktijk)?
- Acuut (ernstig) zieke dieren met vaak hoge koorts
- Diarree, regelmatig met bloed
- Vooral hoogdrachtige en verse koeien zijn gevoelig
- Regelmatig ook bij de nuchtere kalveren problemen als diarree en longproblemen op jonge leeftijd. Typerend voor Salmonella hierbij is koorts
- Hoge sterfte bij de aangetaste dieren
- (Een tankmelkomslag treedt vaak op zonder symptomen)
- NB: in de meeste gevallen in onze praktijk hadden ook veehouder, gezinsleden en/of medewerkers klachten! Salmonella is een zoönose en dat betekent dat ook mensen besmet kunnen raken. Symptomen bij de mens: met name hoofdpijn en koorts, lang niet altijd diarree
Hoe kom je aan Salmonella? (insleep)
Tussen bedrijven wordt de infectie overgedragen door aankoop van runderen, in- en uitscharen, aanvoer van besmette mest en via mest die door bezoekers, transportmiddelen, werktuigen, kleding, gereedschap of instrumenten wordt meegebracht. Ook met besmette mest bevuild water, voer en melk kunnen een bron van infectie zijn. De salmonellabacterie kan buiten het dier lang in leven blijven. In de drijfmestopslag bijvoorbeeld, kan de bacterie enkele maanden overleven; in water nog langer.
Wat zijn de besmettingsroutes van Salmonella binnen het bedrijf? (versleep)
Binnen het besmette bedrijf vindt besmetting vooral plaats door direct contact tussen de dieren en door contact met mest van besmettelijke dieren. Maatregelen die dit beperken, zoals het gescheiden huisvesten van de verschillende leeftijdsgroepen, zijn bij een salmonella-infectie daarom effectief. Jonge kalveren zijn zeer gevoelig voor salmonella. Op bedrijven met salmonellose worden daarom vaak ook infecties bij jonge kalveren vastgesteld.
Hoe kun je een Salmonella infectie aantonen?
- Mestkweek van acuut zieke dieren
Adviezen om in- en versleep te voorkomen:
- Koop alleen runderen aan van bedrijven met een salmonellose-onverdacht status
- Rijd geen aangevoerde mest op grasland uit, zeker niet als het land voor beweiding is bestemd
- Schaar geen vee uit op percelen waar recent mest is uitgereden
- Zorg dat elke bezoeker die in de stal komt (schone) bedrijfskleding draagt. Ook de veehandelaar als die in de stal komt
- Extra risicofactor Salmonella zijn BVD en leverbot: werk aan BVD vrij status en bewaak deze goed middels screening en/of vaccinatie
- In beperking van de spreiding binnen het bedrijf is het nalopen van kruisende werklijnen ( mn mengvoerwagens over met mest bevuilde paden) essentieel
- Algemeen: alles draait om hygiëne!
- De Gezondheidsdienst voor Dieren heeft een goede checklist voor Salmonella op melkveebedrijven ontwikkeld (link naar checklist GD) met daarin nog meer tips en ook adviezen hoe versleep te voorkomen binnen het bedrijf.
Ons werkgebied is: Galder, Riel, Meer, Rijsbergen, Ulvenhout, Ulicoten, Goirle, Alphen, Baarle-Nassau, Bavel en Gilze.