Workshop in Sardinie

Melkveehouderij in Sardinie

Onlangs mocht ik op uitnodiging van EuroDairy een workshop geven aan jonge melkveehouders op Sardinie. Hierbij een verslag van mijn bezoek aan Sardinie.

Sardinie is een eiland voor de kust van Italie, bij het grote publiek vooral bekend van de mooie stranden. Maar Sardinie kent ook een actieve melkveehouderijtak. Aan de westkant van het eiland, rond Arborea, is in de jaren 20 een stuk moeras drooggelegd (onder leiding van Mussolini) en ontwikkeld voor melkveehouderij. Vrijwel alle melkveehouders zitten in dit gebied rondom om de melkfabriek Arborea. Arborea heeft 246 leden en verwerkt 90% van de geproduceerde koemelk in Sardinie. De melk wordt dagelijks opgehaald en de gemiddelde melkprijs is 40 eurocent.

De gemiddelde bedrijfsgrootte is 100 koeien op 20 ha met een productie van 9000 kg. Een zeer intensieve productie dus en mest en uitspoeling zijn dan ook (tegenwoordig) belangrijke aandachtspunten. Het land is verdeeld in percelen van 4 ha omzoomd door bomen en struiken tegen de erosie door de wind die vrijwel altijd flink waait op dit eiland en alle percelen zijn voorzien van irrigatie. In het voorjaar wordt gras geteeld en na twee snedes wordt mais ingezaaid.

Vanwege het warme en milde Middellandse zeeklimaat, toen wij er waren, begin maart, sneeuwde het in heel Europa inclusief Italië maar in Sardinië was het rond de 18 graden, is de huisvesting niet meer dan een dak tegen de zon boven de ligboxen en het voerhek. De ‘stallen’ hebben dichte vloeren, veelal wordt stro gebruikt als boxbedekking en voorkomen van hittestress is het belangrijkste aandachtspunt. De stallen hangen dan ook vol met ventilatoren en sprinklers. De huisvesting is ruim opgezet en koeien hebben veel ruimte/uitloop tussen de stallen.

Aanleiding voor mijn workshop was dat nieuwe Europese regelgeving aan alle EU landen eisen gaat stellen mbt antibiotica gebruik in de dierhouderij, sterk lijkend op de regelgeving die wij in Nederland sinds 2011 kennen. Nederland is tegenwoordig gidsland op het gebied van antibiotica beleid in Europa. De dierdagdoseringen op de melkveebedrijven in Sardinië, voorzover bekend, zitten in dezelfde range als de bedrijven in onze praktijk. Zie ook grafieken. Behoorlijk laag dus. Belangrijke reden voor dit lage gebruik is dat in Sardinië het standaard droogzetten met antibiotica nooit gebruikelijk is geweest. Het antibioticum gebruik bij kalveren ligt wel een stuk hoger dan bij ons. Verder mogen derde keusmiddelen er nog zonder beperking worden ingezet. Maar dit gaat dus veranderen nu ze aan Europese regelgeving moeten gaan voldoen.

De workshop was goed bezocht met zo’n 85 veehouders. Een aparte ervaring, want mijn (Engelstalige) verhaal werd telkens na 2 zinnen naar het Italiaans vertaald door een tolk.

Grootste verschil met Nederland? (zoals die mij opvielen): Naast het verschil in klimaat viel mij het verschil in beschikbare arbeid het meest op; een bedrijf met 250 koeien dat wij bezochten had 8 man in dienst.

Al met al een interessante trip met vooral veel overeenkomsten tussen de Nederlandse en Sardeense melkveehouderij.

Caroline Huetink